Toen & Nu

Martijn Lak

Wat is Duitsland? 

Dirk de Boer levert met De Duitse Landen een ambitieuze overzichtgeschiedenis van het Duitse cultuurgebied -- van Duitsland,… Lees verder

Toen & Nu

Stefaan Marteel

Tussen Vlaamse natievorming en academische geschiedschrijving

Sinds januari staat de Encyclopedie van de Vlaamse beweging online, het nieuwe standaardwerk over de… Lees verder

Toen & Nu

Erik de Gier

Een totaalgeschiedenis van de USSR en…

Socioloog en amerikanist Erik de Gier leest Karl Schlögels ambitieuze totaalgeschiedenissen van de Sovjet-Unie en het Amerikaanse Empire. Lees verder

Toen & Nu

Liesje Schreuders

Een antwoord op Bart van der…

Bart van der Boom weerspreekt in zijn repliek op Liesje Schreuders dat hij met Wij weten niets… Lees verder

Toen & Nu

Bart van der Boom

Gemakzuchtige verontwaardiging: een repliek

Bart van der Boom weerspreekt in zijn repliek op Liesje Schreuders dat hij met Wij weten niets… Lees verder

Toen & Nu

Jelle Reumer

Een parasitaire geschiedenis

Aan de hand van twee nieuwe wereldgeschiedenissen van Jonathan Kennedy en William H. McNeill herziet Jelle Reumer het… Lees verder

Toen & Nu

Liesje Schreuders

Gewoon grijs. Etty Hillesum, de revisionistische…

Interpretaties van historische bronnen en gebeurtenissen zijn nooit neutraal, schrijft Liesje Schreuders in haar historiografische benadering van de… Lees verder

Politiek & Maatschappij

Obe Alkema

Radicale verlangens, radicale politiek

De podcast ‘Bad Gays’ en het daaruit voortgekomen boek van Huw Lemmey en Ben Miller behandelen ‘bad gays’,… Lees verder

Toen & Nu

Jeanne Gaakeer

Paul Scholten en de ‘sprong’ in…

Plichtsbetrachting, een leidende geloofsovertuiging en een uitzonderlijke werkkracht tekenen het leven van Paul Scholten (1875-1946). Scholtens bijdragen aan… Lees verder

Wetenschap & Wij

Lukas M. Verburgt

Op zoek naar een toekomstige geschiedenis

Nu de eerder doodverklaarde geschiedenis haar wederopstanding beleeft op het wereldtoneel, is het voorstelbaar maken van een toekomst… Lees verder

Toen & Nu

Arnold Heumakers

Alles over de levens, minder over…

Andrea Wulf duikt in Rebelse genieën in de roerige persoonlijke levens van leden uit de Jena-kring: schrijvers en… Lees verder

Wetenschap & Wij

Lukas M. Verburgt

Leve de activistische geschiedschrijving!

Nu de eerder doodverklaarde geschiedenis haar wederopstanding beleeft op het wereldtoneel, is het voorstelbaar maken van een toekomst… Lees verder

Politiek & Maatschappij

Marie-José Klaver

Historikerstreit 2.0: wat doen we met…

Na de 'Historikerstreit' (1986-1987) woedde de afgelopen jaren in Duitsland de 'Historikerstreit 2.0'. Marie-José Klaver legt uit wat… Lees verder

Wetenschap & Wij

Lukas M. Verburgt

De strijd om het verleden is…

Nu de eerder doodverklaarde geschiedenis haar wederopstanding beleeft op het wereldtoneel, is het voorstelbaar maken van een toekomst… Lees verder

Toen & Nu

Raymond van den Boogaard

Jajem en majem

Raymond van den Boogaard memoreert 'het radicalisme waarmee van de verdwijning van de meeste Joodse Amsterdammers gebruik is… Lees verder

Toen & Nu

Claire Weeda

Duizend-en-een ‘wonder women’

De ondertitel van Janina Ramirez’ Femina luidt een nieuwe geschiedenis van de Middeleeuwen, via de vrouwen die daaruit zijn geschrapt. Ondanks… Lees verder

Toen & Nu

Hans Bertens

New York City: Smeltkroes of mozaïek?

New York is, strikt genomen, geen grensstad. Toch hebben miljoenen immigranten in de baai van New York naast… Lees verder

Toen & Nu

Chen Cun

Uit ons archief: Het Haagse Chinatown…

Chen Cun is het pseudoniem van Yang Yihua (Shanghai, 1954). Hij is een van de weinige gevestigde schrijvers… Lees verder

Toen & Nu

Guido Snel

De tiende stad

De steden in Negen steden van Guido Snel liggen alle in de Balkan en Midden-Europa, gebieden die met… Lees verder

Politiek & Maatschappij

Nico Wilterdink

Nostalgie naar vrijheid: een kritiek op…

'Graeber en Wengrow projecteren hun diepe onvrede met de huidige wereld op een geïdealiseerd verleden. Daarmee drukken ze… Lees verder

Toen & Nu

Frits Boterman

De lange schaduw van Weimar

Weimar is terug. Frits Boterman bespreekt de recente Weimar-boeken van Patrick Dassen en Raisa Blommestijn. 'Wat als'-geschiedenis en… Lees verder

Toen & Nu

Kees Ribbens

De lange schaduw van visuele propaganda

Verwijzingen naar het nationaalsocialisme van de vorige eeuw zijn nog steeds niet weg te denken uit het huidige… Lees verder

Wetenschap & Wij

Lukas M. Verburgt

De opkomst van kritische digitale geschiedschrijving

Nu de eerder doodverklaarde geschiedenis haar wederopstanding beleeft op het wereldtoneel, is het voorstelbaar maken van een toekomst… Lees verder

Toen & Nu

Stefaan Marteel

Thermidor, de dag dat Robespierre was…

De val van Robespierre was plots en genadeloos. De hevigheid van de storm van 'Thermidor' verhulde lang wat… Lees verder

Toen & Nu

Ruud Abma

Strijd tegen de kortzichtigheid: de jaren…

Spruitjes versus beatniks en provo's – de generatiestrijd domineert ons beeld van de jaren vijftig en zestig. Maar… Lees verder

Toen & Nu

Nadia Lie

Van reiziger tot revolutionair

Hoe groeit een losbandige bohemien uit tot polyinterpretabel symbool van verzet? Nadia Lie bestudeerde de hernieuwde uitgaves van… Lees verder

Wetenschap & Wij

Lukas M. Verburgt

‘Something is rotten, in big history’

Nu de eerder doodverklaarde geschiedenis haar wederopstanding beleeft op het wereldtoneel, is het voorstelbaar maken van een toekomst… Lees verder

Toen & Nu

Jacob Boersema

Rasdenker in de Verlichting: de tekening…

De verwikkeling van wetenschap en racisme gaat, anders dan vaak gedacht, veel verder terug dan de negentiende eeuw. Lees verder

Toen & Nu

Samuël Kruizinga

Stille vijver of drukbevaren zijtak? Het…

Historici hebben lang gedacht dat de veelbewogen tijdsgeest van het interbellum aan Nederland, dat in de Eerste Wereldoorlog… Lees verder

Toen & Nu

Sicco de Knecht & Enzo Rossi

Het verhaal van iedereen

Misschien hebben we al die tijd de verkeerde vraag gesteld… Met die premisse trappen David Wengrow en wijlen… Lees verder

Toen & Nu

Kristof Smeyers

De passie en de historicus

In Peter Jan Margry’s onderzoek naar een mystieke zieneres uit het Brabantse Welberg treft Kristof Smeyers niet alleen… Lees verder

Politiek & Maatschappij

Maarten Asscher

Wil de echte Cleveringa opstaan? De…

De invloed van R.P. Cleveringa, bekend van zijn openlijke protest tegen de anti-Joodse maatregelen van de Duitse bezetter… Lees verder

Toen & Nu

Rob Hartmans

Quentin Skinner: een geschiedenis

Keer op keer wijst Quentin Skinner, bekend als historicus van de Cambridge School, ons op het belang van… Lees verder

Toen & Nu

Hanneke van der Heijden

Opmaat voor een catastrofe

Met haar relaas van de lotgevallen van de Nederlandse inspecteur-generaal van Anatolië brengt Nadette de Visser ons vakkundig… Lees verder

Toen & Nu

Ad Maas

Rationele grond: Nederland volgens Auke van…

Het landschap bepaalt de levens van de mensen die erin wonen, maar juist in Nederland is het omgekeerde… Lees verder

Toen & Nu

Ewout van der Knaap

Herinneringen van een cultuurwetenschapper: over het…

Hoewel de naam Helmut Lethen in Nederland weinig belletjes zal doen rinkelen, maakte de revolutionaire cultuurwetenschapper van 1977… Lees verder

Toen & Nu

Berthold van Maris

De Spaanse Burgeroorlog: een waarheid van…

Falangisme, heldenmoed, en eindeloze gesprekken in bars en restaurants – Berthold van Maris onderzoekt feit en fabel over… Lees verder

Toen & Nu

Rob Hartmans

Achter de vechtlust, ideologische precisie

De meeste boeken over de Spaanse Burgeroorlog zijn politiek gekleurd. In De oorlog tegemoet, over de Nederlandse mannen… Lees verder

Politiek & Maatschappij

Ronald Havenaar

Conservatisme in Amerika: van Reagan naar…

Onder Reagan beleefde het Amerikaanse conservatisme een wederopstanding die tot de dag van vandaag voortduurt. Of zit… Lees verder

Toen & Nu

Maxim Rigaux

Wat voor democratie? Tegencultuur en persvrijheid…

De omvorming van Spanje tot democratische rechtsstaat verliep niet zonder horten of stoten. Maar ook vandaag de dag… Lees verder

Toen & Nu

Niels Springveld

Coming-aut: een geschiedenis van de autisme-emancipatie

Men spreekt doorgaans over autisten, maar zelden met. De aannames over wat autisme is en wat ‘de autist’… Lees verder

Toen & Nu

Kristof Smeyers

De wereld in een zandkorrel

Een welkom alternatief voor populaire, synthetische metanarratieven, dat zijn de Ontmoetingen van Patrick Pasture en Johan Verberckmoes. Vakkundig… Lees verder

Toen & Nu

René Koekkoek

‘Mensenrechten zijn even geen prioriteit’: de…

Het jubelmoment van de internationale mensenrechtenbeweging met superstar-secretaris-generaal Kofi Annan is definitief voorbij. De beloften van rechtvaardigheid ten… Lees verder

Toen & Nu

Philipp Blom

Dromen en verhalen van het nieuwe…

Sinds Geert Mak zijn beroemde In Europa schreef, vlak voor het nieuwe millennium, is het continent zowel onherkenbaar… Lees verder

Toen & Nu

Addie Schulte

Ik voel jouw pijn (niet): emoties…

‘Emoties uiten is voor kleuters en middeleeuwers, beheersing is een teken van volwassenheid en beschaving’ – emoties hebben… Lees verder

Toen & Nu

Thomas Smits

Zwarte vlekken: waar en waarom Amerika…

De meeste mensen associëren de Verenigde Staten nog altijd niet met kolonialisme of imperialisme. Historicus Thomas Smits bespreekt… Lees verder

Toen & Nu

Simone Vermeeren

Alle vrouwen verzamelen: emancipatie en gebundelde…

Je vindt ze om de haverklap in de boekhandel: bundels waarin de levens van verschillende historisch markante vrouwen… Lees verder

Toen & Nu

Wytske Versteeg

Gas en land: van kolenmijn tot…

‘Wind- en zonne-energie klinken bedrieglijk onschuldig, totdat die windturbines vlak naast je achtertuin worden gezet, of de zonneweide… Lees verder

Toen & Nu

Anne Petterson

Wat Marijtje van het vrouwenkiesrecht dacht

Op 10 juni 1919 kregen alle in Nederland wonende vrouwen het recht om middels hun stem actief deel… Lees verder

Toen & Nu

Ton Zwaan

Een nieuwe geschiedenis van de Jodenvervolging

‘Ik geloof u niet. Ik weet dat u geen leugenaar bent, maar ik geloof u niet’. Wat er… Lees verder

Toen & Nu

Rineke van Daalen

De beschaving achterna: manierengeschiedenis

‘Met een stoet aan filosofen, theologen, schrijvers, dichters (en een dichteres), rechters en nog veel meer, laat Thomas… Lees verder

Toen & Nu

Aimée Plukker

‘Stories are great!’, of: de eeuwige…

In discussies over toerisme wordt vaak een onderscheid gemaakt tussen de reiziger, die andere plekken op de wereld… Lees verder

Toen & Nu

Christien Brinkgreve

Alle wegen leiden naar WOII (behalve…

Het bestuderen en interpreteren van de Tweede Wereldoorlog had lang als doel de herinnering aan de oorlog over… Lees verder

Toen & Nu

Larissa Schulte Nordholt

De wereldgeschiedenis van de Nederlandse identiteit

In navolging van Histoire mondiale de la France verschenen ook van Nederland en Vlaanderen 'wereldgeschiedenissen'. Zij deden niet… Lees verder

Toen & Nu

Jilt Jorritsma

In herhaling

Spreken over herhalingen in de geschiedenis wordt vaak gezien als een doodzonde. Wie in het openbaar parallellen aanwijst tussen fenomenen van vroeger en personen… Lees verder

Toen & Nu

Matthijs Eijgelshoven

De ETA was overal

Een jaar nadat de ETA afstand deed van haar laatste wapens, verscheen Fernando Aramburu's roman Vaderland. Hierin blikt… Lees verder

Toen & Nu

Willem Otterspeer

De kunst om de kunst te…

Henk Wesseling schreef monografieën, essays en columns maar was bovenal historicus van beroep, hoewel geen 'beroepshistoricus'. Willem Otterspeer… Lees verder

Toen & Nu

Eva Peek

Tijd van monsters en midlifecrises

Kan je weten waar in de geschiedenis je je bevindt? Achteraf lijkt het altijd zo duidelijk. Maak een… Lees verder

Toen & Nu

Henk Wesseling

Van oude en nieuwe Fransen: onder…

Toen ik in de zomer van 1955 op het Gare du Nord uit de trein stapte voor wat… Lees verder

Toen & Nu

Raymond van den Boogaard

Rusland toen en nu: over doodsdrift…

Rusland is nog niet zo gesloten en onkenbaar als veertig jaar geleden – nog lang niet. Lees verder

Toen & Nu

Niklas Anderberg

Het wel en wee van de…

Alweer bijna twintig jaar geleden introduceerde historicus Jonathan Israel Baruch Spinoza als de belichaming van een… Lees verder

Toen & Nu

Bart van Heerikhuizen

De achtenzestigers: ‘Wij bewaarden onze woede…

Provo-van-het-eerste-uur en begenadigd socioloog Bart van Heerikhuizen laat aan de hand van twee intieme nieuwe Franse… Lees verder

Toen & Nu

Wim Verbaal

Europa’s droom

Europa heeft een droom die haar nooit lijkt te verlaten, zelfs niet wanneer hij omslaat in… Lees verder

Toen & Nu

Geerten Waling

Geerten Waling aan Rob Hartmans, 26…

Ieder nummer kruisen Rob Hartmans en Geerten Waling de epistolaire degens over een boek dat nu eens door… Lees verder

Toen & Nu

Rob Hartmans

Rob Hartmans aan Geerten Waling, 26…

Ieder nummer kruisen Rob Hartmans en Geerten Waling de epistolaire degens over een boek dat nu eens door… Lees verder

Toen & Nu

Rob Hartmans

Machiavelli, een levende zestiende-eeuwer

De ene slechte reputatie is de andere niet. De enigszins geïnformeerde lezer weet dat Friedrich Nietzsche geen nazi avant… Lees verder

Toen & Nu

Jan Dirk Snel

Nederlandse cultuurgeschiedenis zonder zuilen

Wat is dat nu eigenlijk, de Nederlandse cultuur? Jan Dirk Snel legt een aantal zeer verschillende recente titels… Lees verder

Toen & Nu

Barnita Bagchi

Inspiratie uit de marge. Drie negentiende-eeuwse…

Wie iets wil begrijpen van de emancipatiegeschiedenis van vrouwen en lagere kasten in India doet er goed aan… Lees verder

Toen & Nu

Kristof Smeyers

Kinderen van hun tijd. Over historici,…

In A History of the World in 101⁄2 Chapters beschrijft Julian Barnes de modus operandi van romantisch kunstschilder… Lees verder

Toen & Nu

Arnold Heumakers

Spenglers ondergang, toen en nu

Er is tegenwoordig haast geen conservatieve publieke intellectueel te vinden die niet wegloopt met Spenglers Ondergang. Maar, zegt… Lees verder

Toen & Nu

Geerten Waling

Baudet en Wesseling: een oude vriendschap…

Dit jaar zag een groot nieuw werk van H.L. Wesseling en een heruitgave van een sleutelwerk van Henry… Lees verder

Toen & Nu

Addie Schulte

Geen toekomst zonder verleden

Drie auteurs buigen zich vanuit zeer verschillende posities over de toekomst: een generalist met niets minder dan de… Lees verder

Toen & Nu

Frans W. Saris

Oorlog, verrijking, vrijspraak?

De Duitse fysicus en Nobelprijswinnaar Werner Heisenberg en Nederlands beroemdste en beruchtste kerngeleerde Jaap Kistemaker werden ervan verdacht… Lees verder

Toen & Nu

Maarten van Voorst tot Voorst

Blauw bloed, zwart gedachtegoed – De…

Na meer dan zeventig jaar woedt de Tweede Wereldoorlog nog altijd voort als strijd om het duidingsgezag. ‘We… walter

Toen & Nu

A reply to Rob Hartmans

In de Nederlandse Boekengids 2016#4 (augustus) schreef Rob Hartmans in zijn terugkerenderubriek over belangrijke historici… Lees verder

Toen & Nu

Rob Hartmans

Leven met Hitler

Ian Kershaw geldt voor velen als de hoogste autoriteit op het gebied van het nationaalsocialisme, het Derde Rijk… Lees verder

Politiek & Maatschappij

Steven van Schuppen

Europa’s gemankeerd laboratorium

In de slipstream van alle hedendaagse euroscepsis is het bon ton om neer te kijken op het zuidelijk… Lees verder

Toen & Nu

Jonathan I. Israel

A reply to Rob Hartmans

In de Nederlandse Boekengids 2016#4 (augustus) schreef Rob Hartmans in zijn terugkerende rubriek over belangrijke historici en hun… Lees verder

Toen & Nu

Arnold Heumakers

Hitlers program

De nieuwe Duitse editie van Mein Kampf die begin dit jaar verscheen heeft in de Nederlandse pers opvallend… Lees verder

Toen & Nu

Arthur Eaton

Welterusten, mijnheer de President

De meeste biografen geven voortdurend psychologische verklaringen voor het handelen van hun onderwerpen – ze beschouwen deze alleen… Lees verder

Politiek & Maatschappij

Jacqueline Klooster

De beschaving is een grof schandaal

Wat gebeurt er als je een monumentale nieuwe overzichtsgeschiedenis van Klein-Azië, het neusje van de academische zalm, legt… Lees verder

Toen & Nu

Rob Hartmans

Jonathan Israel, of: het slagveld van…

In de ogen van buitenstaanders is ideeëngeschiedenis ongetwijfeld een saai en stoffig vak, uitgeoefend door bedaagde lieden die… Lees verder

Toen & Nu

Rob Hartmans

De Burckhardt-biografie van Werner Kaegi

Hoewel latere historici vrijwel elke alinea van Jacob Burckhardts Die Kultur der Renaissance in Italien hebben aangevochten, genuanceerd… Lees verder

Toen & Nu

Marleen Rensen

«Life Writing» en Europese identiteit: Stefan…

Stefan Zweig (1881-1942) beleeft de afgelopen jaren een opmerkelijke revival. Zijn werk raakt dan ook aan hernieuwd actuele… Lees verder

Toen & Nu

Erik de Bom

Persoonlijk geluk in de volmaakte staat?…

Anders dan Thomas More, de vader van de utopie, had Comenius ondanks de speelse literaire vorm die zijn… Lees verder

Toen & Nu

Roel Janssen

Colijn redt een bank

Met een handgeschreven briefje stelde de minister van Financiën zich garant voor de redding van de grootste bank… Lees verder

Toen & Nu

Rob Hartmans

Het oeuvre van H.L. Wesseling

In het voorjaar van 2012 leek de Nederlandse wetenschap even op haar grondvesten te schudden. Men was nog… Lees verder

Toen & Nu

Arthur Eaton

De tijd en zijn beul

‘Het onderwerp van de geschiedschrijving is tijd.’ Dat schrijft historicus Jacques Le Goff (1924-2014) aan het begin van… Lees verder

Toen & Nu

Rob Hartmans

Isaiah Berlin. Meester op de korte…

Onlangs verscheen het slotdeel van Isaiah Berlins geselecteerde brieven – de  drieduizend pagina’s vormen nog maar een vijfde… Lees verder

Toen & Nu

Esther Wils

Europeanen zonder eigenschappen: interview met Olivier…

In maart verschijnt bij Uitgeverij Polis Europa: een geschiedenis van grensnaties, een studie van historicus Olivier Boehme. In… Lees verder

Toen & Nu

Henk Kern

Bezemers tijdloze vraagbaak

Niet voor de historische sensatie, wel voor de broodnodige feiten over Rusland kan de lezer nog altijd uitstekend… Lees verder

Toen & Nu

Siegfried Huigen

De verbroken geschiedenis van Wrocław

Het Poolse Wrocław is samen met het Baskische San Sebastián gekozen tot Europese culturele hoofdstad van 2016. Dankzij… Lees verder