2016#3 (juni / juli)
Politiek & Maatschappij
geopolitiek
economie
cultuurkritiek
cultuurkritiek
Defensie in een vrije val
door Ko Colijn
Nederland heeft een traditie van zich verschuilen achter andermans rokken, als het defensie aangaat. De krijgsmacht is na decennia van ontmanteling zodanig uitgekleed dat ze internationaal in haar hemd staat en nagenoeg weerloos is.
- Krijn Schramade, De kaalslag bij Defensie (Amsterdam University Press 2016), 178 blz.
Als de euro het antwoord is, kan iemand dan de vraag herhalen?
door David Hollanders
Hoe ontstond de euro, hoe handhaaft deze exoot zich nu en welke onbedoelde bijwerkingen heeft hij? Vier linkse economen maken zich zorgen over de ondermijning van de democratische beginselen, die in zijn kielzog Europa is binnengedrongen.
- Heiner Flassbeck en Costas Lapavitsas, Against the Troika: Crisis and Austerity in the Eurozone (Verso 2015), 144 blz.
- Yanis Varoufakis, And the Weak Suffer What They Must? (The Bodley Head 2016), 336 blz.
- Wolfgang Streeck, Buying Time: The Delayed Crisis of Democratic Capitalism (Verso 2014), 192 blz.
De comeback van een tweedehands emotie
door Kim Schoof
Hoewel de eerste Tinderbaby’s inmiddels geboren zijn, houdt de vaste relatie met één partner stand als liefdesnorm. Wordt het in een veranderde wereld (emancipatie, liberalisme, internet) geen tijd voor een heroverweging van die traditie? Zowel nrc.next-columnist en filosoof Simone van Saarloos (25) als Alain Badiou (79), mastodont van de hedendaagse…
- Alain Badiou, Ode aan de liefde (vert. Ype de Boer) (Parrèsia 2016), 68 blz.
- Simone van Saarloos, Het monogame drama (De Bezige Bij 2015), 128 blz.
Het calvinisme van de popcultuur
door Sjoerd van Hoorn
In 1900 publiceerde een jonge schrijver uit Lübeck een monumentale roman over de bloei en ondergang van een familie van protestantse kooplieden uit het noorden van Duitsland. De roman, Buddenbrooks. Verfall einer Familie van Thomas Mann (1875-1955), is een schoolvoorbeeld van literatuur als sociale wetenschap. Een sociologie, niet empirisch, maar van de verbeelding – en de literaire evenknie van Max Webers studies naar het verband tussen protestantisme en kapitalisme. Marc Alizarts recente Pop théologie trekt het verband tussen protestantisme, kapitalisme en culturele productie radicaal door naar de hedendaagse popcultuur en de American dream. Is de moderne consument zonder het te beseffen eigenlijk een calvinist?
- Jürgen Kaube, Max Weber: Ein Leben zwischen den Epochen (Rowohlt 2014), 496 blz.
- Dirk Kaesler, Max Weber. Preuße, Denker, Muttersohn (C.H. Beck 2014), 1007 blz.
- Mark Alizart, Pop théologie (Gallimard 2015), 328 blz.
Wetenschap & Wij
klimaat
gezondheid
natuurkunde
taal
Klimaatverandering tussen woede en wetenschap
door Arjen Mulder
Met de huidige, verwoestende levensstijl, door ondernemers opgedreven en door overheden gesanctioneerd of gedoogd, zingen we het niet lang meer uit. George M. Woodwell, Amerikaans ecoloog en oprichter van het wereldbefaamde Woods Hole Research Center in Massachusetts, en de even vermaarde Duitse klimaatwetenschapper Hans Joachim Schellnhuber slaan op verschillende toon alarm.
- Hans Joachim Schellnhuber, Selbstverbrennung. Die fatale Dreiecksbeziehung zwischen Klima, Mensch und Kohlenstoff (C. Bertelsmann 2015), 725 blz.
- George M. Woodwell, A World to Live In. An Ecologist’s Vision for a Plundered Planet (MIT Press 2016), 248 blz.
Losing our mind
door Arthur Eaton
Door Arthur Eaton, filosoof en psycholoog. Hij is als promovendus verbonden aan University College London. Daarnaast werkt hij als schrijver en illustrator.
De man die zonder kijker verder keek
door Ad Maas
‘De Groningse astronoom Jacobus Cornelius Kapteyn (1851–1922),’ zo schrijft P.C van der Kruit in de eerste zin van zijn biografie, ‘wordt gezien als de grondlegger van de spectaculaire bloei van de Nederlandse sterrenkunde.’
- Pieter C. van de Kruit, De inrichting van de hemel. Een biografie van Jacobus C. Kapteyn (Amsterdam University Press 2016), 268 blz.
De verlossing der mensheid
door Geertjan de Vugt
Over filologie en geschiedschrijving in het werk van Daniel Heller-Roazen
- Daniel Heller-Roazen, De vijand van iedereen. Piraten en het volkenrecht (vert. Geertjan de Vugt) (Boom 2016), 240 blz.
Kunst & Literatuur
boekencultuur
boekencultuur
biografie
oeuvre
Wie wat wil in Oxford, kan maar beter naar de bibliotheek gaan
door Jacob Zwaan
Oxford: Wie hier studeert kan veilig denken
Eigentijdse kunstenaarsboeken in een befaamde bibliofiele collectie
door Laurens van Krevelen
De KB beheert de nalatenschap van het echtpaar Koopman, bestemd voor het onderhoud en de uitbreiding van hun collectie bibliofiele Franse uitgaven. Het is de vraag in hoeverre de moderne kunstenaarsboeken die worden aangekocht in die collectie passen.
- Paul van Capelleveen, Artists & Others. The Imaginative Book in the 21st Century. Koopman Collection, National Library of the Netherlands (Vantilt 2016), 216 blz.
Kroniek van een zondagskind
door Mariëtte Haveman
Henk van Os lijkt op zijn achtenzeventigste nog steeds de verpersoonlijking van een zondagskind. Zo kijkt hij ons ook aan vanaf het omslag van het boek dat Edward Grasman over hem maakte onder de titel Henk van Os: van kunst naar cultuur.
- Edward Grasman, Henk van Os: van kunst naar cultuur (Terra-Lannoo 2016), 304 blz.
Over vriendschap en vergiffenis
door David Rijser
Op 23 april jongstleden was het vierhonderd jaar geleden dat zowel Shakespeare als Cervantes stierf. Wat verbindt en onderscheidt deze grootheden van de Europese literatuur, beiden wegbereiders van de literaire moderniteit? Hoe komt het dat de reputatie van de een groeit en die van de ander stagneert? En, is dat eigenlijk terecht?
- Miguel de Cervantes Saavedra, De vernuftige edelman Don Quichot van La Mancha (vert. Barber van de Pol) (Athenaeum 2009), 1117 blz.
- Robert Tombs, The English and Their History (Penguin 2015), 1024 blz.
- Ilan Stavans, Quixote: The Novel and the World (W.W. Norton 2015), 288 blz.
- James Shapiro, The Year of Lear: Shakespeare in 1606 (Simon & Schuster 2015), 384 blz.
- Jeanette Winterson, The Gap of Time: The Winter’s Tale Retold (Arrow 2015), 320 blz.
Toen & Nu
herlezen
Herlezen: Huizinga’s zelfportret
door Willem Otterspeer
Door Willem Otterspeer, hoogleraar (universiteits)geschiedenis aan de Universiteit Leiden, essayist, biograaf van W.F. Hermans, Johan Huizinga e.a. en redactieraadslid van dNBg.
- Johan Huizinga, Mijn weg tot de historie & Gebeden, bezorgd door Anton van der Lem (Vantilt 2016), 136 blz.